Het wijzigingsproces
Het HOR wordt niet meer in integrale aanpassingsrondes geactualiseerd. Richtlijnen kunnen afzonderlijk worden geactualiseerd en aangevuld. Onderstaand schema laat zien hoe inhoudelijke wijzigingen worden voorgesteld en doorgevoerd. Dit proces wordt normaal gesproken georganiseerd door de inhoudelijk verantwoordelijke eigenaar (ook wel contenteigenaar genoemd) van een bepaalde richtlijn (asset owner). Er zijn verschillende aanleidingen voor wijzigingen of aanvullingen van richtlijnen.
- Het kan gaan om ontwikkelingen binnen het vakgebied, zoals het verschijnen van een vernieuwde, landelijke publicaties en wetgeving. Of om vernieuwde inzichten en ervaringen van vakspecialisten en beheerders binnen de gemeente.
- Ook kunnen in lopende projecten en/of gebiedsontwikkelingen, inzichten en vragen ontstaan die vragen om aanpassingen van richtlijnen.
- De toetsingsoverleggen zoals de ACOR, het VOV en de beheerderstoetsen bij de diensten DSB en DPZ kunnen op basis van hun besprekingen met voorstellen komen om richtlijnen aan te vullen of aan te passen.
- Nieuw en vastgesteld beleid voor de Haagse openbare ruimte kan aanleiding zijn voor de vertaling van dit nieuwe beleid naar concrete HOR-richtlijnen.
- En tot slot kan een geslaagd experiment of succesvolle pilot reden zijn tot wijziging of aanvulling van richtlijnen.
Stappenplan voor een wijziging
Om dit proces als conteneigenaar te doorlopen, volg je de stappen zoals opgenomen in het schema. Hieronder wordt per stap kort toegelicht wat te doen.
Nieuw beleid
Ontwikkelingen vakgebied
Vernieuwde oplossingen uit projecten
Voorstellen en vragen ACOR, VOV, beheertoetsen
Vrij experimenteren
Je bent - als ambtelijk contenteigenaar - van plan om op basis van één van de vijf aanleidingen een wijziging van een bepaalde richtlijn door te voeren. Dit doe je wellicht samen met een werkgroep om zo te komen tot een weloverwogen duurzaam voorstel. Het is in deze fase van belang dat, vanuit het ‘ontwerpbewust beheren’ en ‘beheerbewust ontwerpen’, alle van belang zijnde betrokkenen zijn aangehaakt. Van specialist tot beheerder. Met hen zorg je samen voor een voorstel tot een wijziging.
De regisseur is in de meeste gevallen het centrale punt. Aan hem of haar worden voorstellen voor gehele nieuwe richtlijnen voorgelegd. De regisseur handelt naar de geest van het HOR en zorgt voor kwaliteitsborging van alle ontwerpprincipes en richtlijnen. Tijdens het wijzigingsproces ben je dus samen met de regisseur een soort tweespan. Het is belangrijk dat je rekening houdt met alle aspecten die van invloed zijn op de kwaliteit van de openbare ruimte - van ontwerp tot uitvoering en beheer. Soms kan het bijvoorbeeld van belang zijn om functionele richtlijnen naast elkaar te leggen, omdat ze indirect invloed op elkaar hebben. De regisseur van het HOR is als enige persoon geautoriseerd om nieuwe of gewijzigde richtlijnen digitaal te accorderen en publiceren.
Is het voorstel samen met de werkgroep en regisseur afgestemd? Dan kan de nieuwe richtlijn of wijziging wordt getoetst aan de algemene kwaliteitseisen van de openbare ruimte. Voordat een wijziging naar de Stuurgroep Openbare Ruimte (StOR) wordt verstuurd, moeten alle van belang zijnde toetsingsorganen zijn doorlopen. Binnen de gemeente Den Haag zijn vijf adviesorganen actief. Zij zien erop toe dat de openbare ruimte volgens de richtlijnen van het HOR worden ontworpen en uitgevoerd.
Adviescommissie Openbare Ruimte
Vooroverleg Over Verkeerszaken
Beheerdertoets dienst Stadsbeheer
Beheerdertoets dienst Publiekszaken
Diensten- en Bedrijvenprocedure
Waar wordt op getoetst?
Er wordt getoetst op de aspecten inrichting, gebruik en beheer. Voor een wijziging van een richtlijn is het van belang dat de organen 1 t/m 4 worden geconsulteerd en gevraagd om goedkeuring te geven. Er kan niet eerder naar de volgende stap worden gegaan voordat deze organen zijn doorlopen en formeel goedkeuring hebben gegeven. Klik hier voor meer informatie over de toetsingsorganen.
Zijn de toetsingsorganen akkoord? Dan kun je de te wijzigen richtlijn - samen met de regisseur - voorleggen aan de ambtelijke Stuurgroep Openbare Ruimte (StOR). Deze stuurgroep bestaat uit 3 directeuren van Dienst Stadsbeheer (DSB), Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) en Dienst Publiekszaken (DPZ). Deze diensten zijn gezamenlijk ambtelijk eigenaar van het HOR.
De StOR maakt de afweging tussen de inrichting, het gebruik en beheer van de openbare ruimte en neemt uiteindelijk de beslissing. De StOR stelt een richtlijn ambtelijk formeel vast. Is de StOR akkoord? Dan kun je als contenteigenaar overgaan tot publicatie van de richtlijn. De regisseur zorgt voor de eindredactie.
Gaat het om ingrijpende wijzigingen gaat met financiële consequenties, politieke gevoeligheid of beleidsmatige effecten? Dan geeft de StOR in stap 4 niet direct akkoord. Zij brengen dan het advies uit om de richtlijn bestuurlijk voor te leggen aan het college van burgemeester & wethouders (B&W) en de gemeenteraad. Als contenteigenaar breng je - met het ambtelijk advies van de StOR - het voorstel in ter bestuurlijke goedkeuring. Na akkoord van het college van B&W en de gemeenteraad kan je als contenteigenaar overgegaan tot publicatie van de richtlijn. Ook hier zal de regisseur zorgen voor eindredactie.